Welkom
NTz is het Nederlandstalige multidisciplinaire en praktijkgerichte wetenschappelijke tijdschrift op het terrein van de zorg en ondersteuning aan mensen met verstandelijke beperkingen.
Publiceren in NTZ?
Bekijk de auteursrichtlijnen
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieRecensie
Tellen en vertellen: narratieve verantwoording in de langdurige zorg
S. Merkus
Narratieve verantwoording is een begrip in opkomst dat binnen Nederland samenvalt met de uitspraak ‘tellen en vertellen’. Het idee daarbij is dat narratieven – oftewel verhalen –een aspect tonen dat niet uit de gebruikelijke verantwoordingscijfers gehaald kan worden, namelijk de authentieke beleving van de kwaliteit...
Oproep voor inzenden dissertaties Ds. Visscherprijs 2020
Deadline 1 november 2021
Op 30 maart 2022 zal voor de veertiende keer de Ds. Visscherprijs worden uitgereikt aan de schrijver van het beste proefschrift op het terrein van de gehandicaptenzorg, dat tussen 1 november 2019 en 1 november 2021 is verdedigd. De winnaar ontvangt een geldbedrag van € 20.000 bruto.
De dissertatie moet een weten...
Leidraad Perspectief op Persoonsgerichte Zorg
De leidraad ‘Perspectief op Persoonsgerichte Zorg’ beschrijft welke zorg- en dienstverlening nodig is, zodat mensen met complexe en intensieve zorgvragen hun leven kunnen leiden zoals zij dat willen. De leidraad bestaat uit een generiek deel en vijf specifieke uitwerkingen. Deze zijn gericht op mensen met ernstig me...
Verlenging Innovatie Impuls
In de uitgave van juli 2021 van NTz stond een artikel over de Innovatie Impuls, onderdeel van het VWS-programma Volwaardig Leven. In dat artikel stond dat de Innovatie Impuls tot eind 2021 loopt. Inmiddels is echter bekend dat de Innovatie Impuls een verlenging krijgt, waarmee de looptijd tot eind 2022 is. Meer info...
Agenda
BINNENLANDSE CONGRESSEN / TRAININGEN
30 september 2021
Symposium ‘Kracht van mogelijkheden: de capabilitybenadering in de zorg voor mensen met een beperking’
Je gaat na het symposium naar huis met een helder idee van wat capabilitybenadering is en je hebt kennis gemaakt met verschillende toepassingsmogelijkhed...
Wetenschap en praktijk
J. Zomerplaag
Eén van de belangrijkste doelen van NTz is om wetenschap en praktijk te verbinden. Maar wat betekent wetenschap nu voor mensen die in de praktijk werkzaam zijn? In deze reflectie wissel ik daarover van gedachten met Marjan Rikken en Melanie Barten. Marjan is werkzaam als ambulant gezinsbegeleider bij Philadelphia. M...
Recensie
Zó werkt de gehandicaptenzorg
J. de Bruijn
In de serie ‘Zó werkt de zorg’ bracht De Argumentenfabriek een deel uit dat geheel gewijd is aan de gehandicaptenzorg in Nederland.
Het boek beschrijft de wijze waarop de gehandicaptenzorg in Nederland is georganiseerd, in diverse vormen van zorg en ondersteuning, of wet- en regelgeving. Het gaat ook in op hoe deze...
Inhoud NTz extra uitgave
Inhoudsopgave van een speciale uitgave rondom het zesde Europese IASSIDD-congres van 6 t/m 8 juli 2021
Redactioneel
J. Zomerplaag
Deze extra editie van NTz verschijnt ter gelegenheid van de zesde Europese conferentie van de International Association for the Scientific Study of Intellectual and Developmental Disabilities (IASSIDD), die van 6 tot en met juli 2021 plaatsvindt. Waar tijdens andere IASSIDD-congressen onderzoekers, professionals en ...
Praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek in de Friese gehandicaptenzorg
Werken aan een beter leven voor de cliënt van vandaag en morgen
R. Nijenhuis-Huls, M. Schüller-Korevaar, S. van der Woude, C. van Hof, I. van der Wal, A. Ulgiati, A. Waninge, A. S. Fokkens, M. Alma, M.B.G. Wissing & A.D. Dekker
1. Inleiding
Zorggroep Alliade biedt zorg en ondersteuning aan meer dan 7.000 mensen met een verstandelijke beperking (VB) en kwetsbare ouderen in Friesland. Zorggroep Alliade bestaat uit een aantal zorgonderdelen waarvan Talant (gehandicaptenzorg) en Meriant (ouderenzorg) de bekendste zijn. Naast het verlenen van ...
Tijd en tijdsbeleving van mensen met een (visuele en) matige verstandelijke beperking
D. van Elst, E. van Wingerden, X. Moonen & P.S. Sterkenburg
1. Inleiding
Mensen met een verstandelijke beperking ervaren meer problemen met hun dagelijkse tijdmanagement (Janeslätt, Ahlström, & Granlund, 2019) dan mensen zonder verstandelijke beperking. Ze kunnen bijvoorbeeld problemen ondervinden bij het aanhouden van een goede ochtendroutine, het op tijd afronden van bepa...
Ingrijpende jeugdervaringen bij kinderen en jeugdigen die functioneren op verstandelijk beperkt of zwakbegaafd niveau
J.A.A.Vervoort-Schel, I.B. Wissink, G.H.P. van der Helm, R.J.L. Landauer & X.M.H. Moonen
In deze bijdrage wordt eerst ingegaan op het concept ACE’s. Vervolgens op de gevolgen van ACE’s en de verhoogde kwetsbaarheid van kinderen die functioneren op verstandelijk beperkt of zwakbegaafd niveau. Daarna komt ACE’s prevalentie aan bod en wordt afgesloten met de doelstelling van het promotieonderzoek naar ACE’...
Schaduwen als kwalitatieve onderzoeksmethode in onderzoek naar en met mensen met een verstandelijke beperking
Voordelen en uitdagingen
F. Bredewold & S. van der Weele
1. Introductie
De afgelopen jaren worden er steeds diverser onderzoeksmethoden ontwikkeld en ingezet om de stem van mensen met een verstandelijke beperking naar voren te brengen. Naast het afnemen van vragenlijsten worden er bijvoorbeeld interviews en groepsgesprekken met mensen met een verstandelijke beperking geo...
'Zie je mijn pijn?'
Een onderzoek naar de validering van de POSAID
A. Enninga, A. Waninge, W.A. Post & A.A.J. van der Putten
1. Inleiding
Bij mensen met een verstandelijke beperking komt zowel acute als chronische pijn frequent voor. Uit onderzoek blijkt dat prevalentiecijfers van chronische pijn bij deze groep worden geschat op ongeveer 15,4 tot 18% (Boerlage et al., 2013; Walsh, Morrison & McGuire, 2011). Omdat ieder fysieke gezondheid...
Seksueel misbruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking
De inzet van psychomotorische diagnostiek en therapie
M. Leeflang, M. Smit, M. Scheffers & J. van Busschbach
1. Inleiding
Mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB; IQ 50-85) lopen een groter risico om slachtoffer te worden van seksueel misbruik dan mensen met een (boven)gemiddeld IQ (Nieuwenhuis et al., 2019; Tomsa et al., 2021). Seksueel misbruik is te definiëren als elke vorm van seksueel gedrag of seksuele t...
Het belang van het meewegen van het cliëntperspectief bij (onvrijwillige) zorg
N. Frielink & P. Embregts
1. Inleiding
Mensen met een verstandelijke beperking nemen in toenemende mate zelf de regie over hun leven en de ondersteuning die ze nodig hebben (Embregts, 2015). Dit streven wordt versterkt door landelijk beleid zoals de Wet maatschappelijke ondersteuning en de Wet op de jeugdzorg (Embregts, 2017). Regie op het ...
Psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking
Verbetering in passend gebruik vraagt aandacht voor begeleiders
G. de Kuijper & J. Jonker
1. Inleiding
Bij mensen met een verstandelijke beperking (VB) komen psychische aandoeningen, waaronder probleemgedrag vaak voor (Bowring, Totsika, Hastings, Toogood, & Griffith, 2017a; Cooper, et al., 2015; Young-Southward, Rydzewska, Cooper, & Philo, 2017). Het psychofarmacagebruik bij hen is hoog en wordt vooral ...
IASSIDD-conferenties
J. Zomerplaag
Op de conferenties van de International Association for the Scientific Study of Intellectual and Developmental Disabilities (IASSIDD) is al geruime tijd een behoorlijk grote Nederlandse delegatie aanwezig. Wat is de betekenis daarvan voor de ontwikkeling van kennis op het gebied van de gehandicaptenzorg in ons land?...
Inhoud NTz 2021-2
Inhoudsopgave van de tweede editie van 2021
Redactioneel
J. Zomerplaag
“Omdat het medemensen zijn.” Dat antwoordde dr. Martin Schuurman toen ik hem naast dr. Mieke Kardol voor de reflectie in deze editie sprak en hem vroeg waarom hij het de moeite waard vindt om zich voor inclusie van mensen met een beperking in te blijven zetten. Dit antwoord typeert volgens mij wat veel mensen drijft...
Screeningsinstrument voor dysfagie bij mensen met een verstandelijke beperking (SD-VB)
Ontwikkeling en eerste validering
S. van der Woude, M. Schüller-Korevaar, N. Verheij-Jansen, A.S. Fokkens & A.D. Dekker
1. Inleiding
Dysfagie is een verzamelnaam voor slikklachten of slikproblemen en komt in Nederland naar schatting bij ongeveer 6% van de algemene bevolking voor. Het wordt veroorzaakt door anatomische afwijkingen van belangrijke structuren betrokken bij het slikproces of afwijkingen in de beweging van deze structure...
Duurzame implementatie van technologie in de gehandicaptenzorg
Over deelnemers, vraagstukken en ervaringen uit de kwartiermakersfase van de Innovatie-impuls
A. van der Poel, N. Vos, H. Buimer, M. ter Stal, S. van der Weegen, M. Gielissen & B. Boon
1. Inleiding
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) startte in 2018 het programma Volwaardig leven om de gehandicaptenzorg meer passend en toekomstgericht te maken. Een van de deelprogramma’s is de Innovatie-impuls Gehandicaptenzorg (Ministerie van VWS, 2019a). Het doel van de Innovatie-impuls i...
Verstandelijke beperkingen en oorzaken van overlijden
M. Maaskant
‘Gegevens over doodsoorzaken zijn nauwelijks terug te vinden in de reviews over gezondheid van en gezondheidszorg voor mensen met verstandelijke beperkingen. Deze discrepantie weerspiegelt gedeeltelijk de professionele dominantie van de psychiatrie en psychologie binnen gespecialiseerde diensten voor mensen met vers...
Intellectual disability: Definition, diagnosis, classification, and systems of supports (12th ed.)
Schalock, R.L., Luckasson, R., & Tassé, M.J. (2021)
W.H.E. Buntinx
In januari 2021 verscheen de 12e editie van het handboek ‘Intellectual Disability’ van de American Association on Intellectual and Developmental Disabilities (AAIDD). Sinds de baanbrekende 9e editie uit 1992 waarin de AAIDD koos voor het ondersteuningsparadigma, is dit de derde update. In aanloop naar de nieuwste ed...
Agenda
Binnenlandse congressen / trainingen
17 juni 2021
Hechting bij mensen met een verstandelijke beperking
Op dit congres gaat het over onveilige hechting, het herkennen van hechtingsproblemen en hoe af te stemmen op de ontwikkelingsstappen van de cliënt. Meer informatie: www.medilex.nl.
12-16 juli 2021
Summe...
Aveleijn wint VGN gehandicaptenzorgprijs
Aveleijn won de prijs met een project waarin kunstenaars met en zonder beperking aan elkaar werden gekoppeld om een periode lang samen kunst te maken. Door onder goede begeleiding samen bezig te zijn met een gedeelde passie, zijn er bijzondere connecties en vriendschappen ontstaan. Hierdoor groeiden deelnemers in he...
Rectificatie
In het artikel ‘Mondgezondheid en mondgezondheidsgedrag van adolescenten met een lichte verstandelijke beperking vergeleken met een nationaal epidemiologisch onderzoek onder 17-jarigen’ van Vermaire, Elhorst, Algra & Schuller in het NTz van maart 2021 is een fout in Tabel 4 geslopen. Bij het kopje ‘roken’ horen de r...
Oproep voor inzenden dissertaties Ds. Visscherprijs 2022
Op 30 maart 2022 zal voor de veertiende keer de Ds. Visscherprijs worden uitgereikt aan de schrijver van het beste proefschrift op het terrein van de gehandicaptenzorg, dat tussen 1 november 2019 en 1 november 2021 is verdedigd. De winnaar ontvangt een geldbedrag van € 20.000 bruto.
De dissertatie moet een weten...
Inclusie
J. Zomerplaag
Het onderwerp inclusie houdt de gemoederen in de gehandicaptenzorg al geruime tijd bezig. In het algemeen is men het erover eens dat inclusie van mensen met een beperking essentieel is voor deze mensen zelf, maar ook voor de hele samenleving. Tegelijkertijd is het daarmee niet goed gesteld. Mensen met een beperking ...
Inhoud NTz 2021-01
Inhoudsopgave van het eerste nummer van NTz in 2021
Redactioneel
J. Zomerplaag
Om me te helpen voldoende te bewegen, heb ik de app Ommetje van de Hersenstichting op mijn telefoon geïnstalleerd. Elke keer wanneer ik een wandeling maak van minstens twintig minuten, word ik beloond met een aantal punten. Ik krijg extra punten wanneer ik mijn wandeling voor negen uur begin en als ik op achtereenvo...
Experimenteren om over jezelf te leren
Een verkennende praktijkstudie naar het afwegings- en beslissingsproces over risicogedrag van professionals en jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking
N. Peters-Scheffer & L. Klister
1. Introductie
In 2016 ratificeerde Nederland het VN-verdrag voor mensen met een beperking (van der Steur, 2016), waardoor mensen met een beperking net als iedere andere Nederlander volwaardig moeten kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven (College voor de Rechten van de Mens, 2019). Veel mensen met verst...
Mondgezondheid en mondgezondheidsgedrag van adolescenten met een lichte verstandelijke beperking vergeleken met een nationaal epidemiologisch onderzoek onder 17-jarigen
J.H. Vermaire, J.H. Elhorst, H. Algra & A.A. Schuller
1. Inleiding
Met enige regelmaat wordt in onderzoeken gerapporteerd dat er verschillen bestaan in gezondheidsuitkomsten tussen mensen met verstandelijke beperkingen (VB) en hun leeftijdsgenoten zonder beperking (Elliott, Hatton & Emerson, 2004; Jansen, Krol, Groothof & Post, 2004; Allerton, Welch & Emerson, 20...
Een meervoudige casestudy naar veranderingen in zorgorganisaties voor bewoners met verstandelijke beperkingen en probleemgedrag
Olivier-Pijpers, V.C., Cramm, J.M., Landman, W., & Nieboer, A.P.
1. Inleiding
Zorgorganisaties voor mensen met verstandelijke beperkingen en probleemgedrag zijn dynamisch en veranderen vaak hun organisatiemodel (Bigby & Beadle-Brown, 2018; Hulgin, 2004; Tossebro et al., 2012). Organisatieveranderingen worden geassocieerd met verschillende positieve uitkomsten voor bewoners, bijv...
Dementie bij mensen met verstandelijke beperkingen
Een overzicht van reviews
M. Maaskant
‘Er zijn verschillende instrumenten die worden gebruikt voor de beoordeling van dementie bij mensen met verstandelijke beperkingen. Consensus over de aanpak ontbreekt echter. Consensus komt de kwaliteit van diagnostiek en onderzoek wel ten goede. Ook het combineren en vergelijken van data zal de kwaliteit van onde...
Reviewers gezocht
NTz is op zoek naar mensen die benaderd kunnen worden om manuscripten te reviewen. Heb jij kennis van onderzoek en de gehandicaptenzorg, en wil je bijdragen aan goede kwaliteit van het beschrijven van onderzoek? Dan voegen we je graag toe aan onze reviewers-pool.