Welkom
NTz is het Nederlandstalige multidisciplinaire en praktijkgerichte wetenschappelijke tijdschrift over onderzoek naar zorg en ondersteuning voor mensen met een verstandelijke beperking. Met inzichten die direct bijdragen aan betere zorg en ondersteuning, brengt NTz wetenschap en praktijk samen.
Publiceren in NTZ?
Bekijk de auteursrichtlijnen
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieProefschrift & Praktijk
K. Frederiks
Hallo, ik ben Kyra Frederiks en werk als onderzoeker bij de academische werkplaats “Sociale relaties en gehechtheid” van Bartiméus, Ons tweede thuis, en de Vrije Universiteit Amsterdam. Op 10 december 2021 heb ik mijn proefschrift “Bioresponse system - Supporting professional caregivers of clients with visual and se...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Inhoud NTz 4 - 2022
Inhoudsopgave van de vierde editie van 2022.
Redactioneel
J. Zomerplaag
Het motto van de internationale gehandicaptenbeweging is ‘Niets over ons zonder ons’. Ik hoorde dit motto voor het eerst bij een introductie van Disability Studies in Nederland zo’n twintig jaar geleden. De wens om gehoord en betrokken te worden bij keuzes en besluiten die jou aangaan, sprak mij aan. Het motto helpt...
Communicatie tussen ouders met licht verstandelijke beperkingen en hulpverleners over 'goed genoeg' opvoederschap: behoeftes en bevorderende factoren
C. van Hof, A.S. Fokkens, A.S. van Assen, I. IJpma & A. D. Dekker
1. Inleiding
In Nederland groeien duizenden kinderen op in een gezin met ouders met licht verstandelijke beperkingen (LVB) (De Vries et al., 2005). Precieze aantallen zijn niet bekend. Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) schat dat in Nederland ongeveer 370.000 mensen LVB hebben volgens de klassieke definitie (IQ...
“Ik wou dat het gewoon was”: beleving en gevolgen van de coronapandemie voor mensen met een verstandelijke beperking
H. Boeije, E. Zonneveld & H. Voss
1. Inleiding
1.1 Coronamaatregelen voor mensen met een verstandelijke beperking
Om verspreiding van het coronavirus zoveel mogelijk te beperken, werden er vanaf het begin van de coronapandemie in maart 2020 verschillende beleidsmaatregelen genomen (Rijksoverheid, 2021). Mensen met een verstandelijke beperking hebb...
Totstandkoming en toepassing van de Mini-HTA Innovatie Gehandicaptenzorg
Een instrument om voorwaarden en gevolgen van een technologische innovatie inzichtelijk te maken
S. Patel, I. van der Putten, R. de Koning, I. Kremer, B. Boon, S. Evers & A. van der Poel
1. Aanleiding
Tussen 2015 en 2019 zijn de kosten voor intramurale gehandicaptenzorg met 13 procent toegenomen (Zorginstituut Nederland, 2021). Dit wordt met name veroorzaakt door een stijging in de zorgzwaarte van cliënten. Daarnaast heeft de sector te maken met vraagstukken rondom duurzame inzetbaarheid van medewe...
Agenda
BINNENLANDSE CONGRESSEN / TRAININGEN
12 Januari 2023
Jaarlijks congres LVB en trauma – editie 2023
Jaarbeurs Utrecht
Mensen met een licht verstandelijke beperking maken vaker traumatische gebeurtenissen mee en de impact daarvan is bij hen groter. De meeste standaardmethodes en -hulpmiddelen voor diagnostie...
ZEVMB
J. Zomerplaag
Afgelopen jaar is het ZEVMB-kenniscentrum opgericht. Dit centrum is een initiatief van het programma Wij zien je Wel in samenwerking met de stichting 2CU. Beide zetten zich in voor de kwaliteit van leven van mensen met ZEVMB en hun gezinnen. Het doel van het kenniscentrum is de hulp en zorg rondom ZEVMB als expertis...
Pijn en neurocognitieve stoornissen
Stand van zaken en de weg nog te gaan
Wilco P. Achterberg et al.
Dit artikel is oorspronkelijk geplaatst in het Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie (TvGG). Vanwege de relevantie ervan voor de gehandicaptenzorg stelt ook NTz het met toestemming van de auteurs en de redactie van TvGG beschikbaar op deze site.
Het oorspronkelijk artikel is te vinden op https://tvgg.nl/art...
Inhoud NTz 3 - 2022
Inhoudsopgave van de derde editie van 2022.
Redactioneel
J. Zomerplaag
In mijn vakantie heb ik de door Sandra Langereis geschreven biografie van Erasmus gelezen. Het boek neemt je mee naar de tijd waarin Erasmus leefde en probeert op basis van tal van bronnen een indruk te geven van wat hem bewoog in zijn leven en zijn werk. Zo wordt beschreven hoe Erasmus zich toelegde op het vertalen...
Periodieke screening, diagnostiek en behandeladviezen van dysfagie bij mensen met verstandelijke beperkingen
Praktijkervaringen met een cyclisch dysfagiewerkproces
M. Schüller-Korevaar, S. van der Woude, J. A. Landsman, A. S. Fokkens & A. D. Dekker
1. Inleiding
Mensen met verstandelijke beperkingen (VB) hebben een verhoogde kans op dysfagie (Robertson et al., 2017). Dysfagie is een verzamelnaam voor slikklachten en -problemen. Daarnaast worden in de verstandelijk gehandicaptenzorg ook voedingsstoornissen als dysfagie aangeduid (Manduchi et al., 2020; Shepp...
Oncologische pijn bij mensen met een verstandelijke beperking
Een kwalitatief onderzoek bij zorgmedewerkers en naasten over ervaringen en behoeften
B. Candar, M. Yildiz & N. de Knegt
1. Inleiding
1.1 Aanleiding
De levensverwachting van mensen met een verstandelijke beperking (VB) neemt toe door de verbeterde gezondheidszorg, waardoor het risico op het krijgen van leeftijd gerelateerde ziekten zoals kanker toeneemt (Coppus, 2013; Segerlantz et al., 2019; Hanna et al., 2010). Het herkennen va...
Voedselkeuze en verstandelijke beperkingen
M. Maaskant
“Keuzes voor de lunch werden vooral beïnvloed door andere mensen die ook kwamen eten. Begeleider: Het is een sociaal samen- zijn, dus kiezen ze zelf bij wie ze gaan zitten.” (Cartwright et al., 2015, p.107-108)
1. Inleiding
‘Ieder pondje gaat door het mondje’ is een bekend gezegde. In de COVID-19-periode wor...
Agenda
BINNENLANDSE CONGRESSEN /TRAININGEN
10 en 31 oktober 2022
Cursus Supports Intensity Scale (SIS): afnemen en toepassen van de schaal voor het inventariseren van ondersteuningsbehoeften
Het kijken naar ‘ondersteuningsbehoeften’ is inmiddels een essentieel onderdeel van beeldvorming en het ontwikkelen van o...
Het Thomashuis
J. Zomerplaag
Het is ongeveer twintig jaar geleden dat het eerste Thomashuis zijn deuren opende. Op dit moment telt Nederland al meer dan honderd vestigingen. Thomashuizen zijn kleinschalige woonvoorzieningen voor acht à negen mensen met een verstandelijke be- perking. Elk Thomashuis is een zelfstandige onderneming die geleid wor...
Nieuwe website inclusie
Op 30 augustus jl. is de website inclusievooriedereen.nl gelanceerd, waar alle beschikbare kennis over inclusie is gebundeld en geordend. De website bevat informatie over wonen, werken, leren, vervoer en vrije tijd. Alle informatie is ook inclusief de gebruikte bronnen bijeengebracht in een publicatie die op de site...
Winnaar NPGZ Stimuleringsprijs 2022
Stress verminderen door biofeedback en muziek
Het Noordelijke Platform GehandicaptenZorg (NPGZ) reikt jaarlijks een prijs van 10.000 euro uit voor een innovatief project dat bijdraagt aan de kwaliteit van leven van mensen met een beperking. Bij het NPGZ zijn bijna 20 organisaties aangesloten die in de drie noordelijke provincies zorg en ondersteuning bieden aan...
Inhoud NTz 2 2022
Inhoudopgave van de tweede editie van 2022
Redactioneel
J. Zomerplaag
Deze editie van NTz biedt een mooie staalkaart van wat wetenschap de praktijk te bieden heeft. In het eerste artikel beschrijft dr. Nienke Peters-Scheffer een onderzoek waarin ze een nieuw onderwijsconcept vergelijkt met de gangbare werkwijze in het voortgezet speciaal onderwijs. Ze geeft daarmee inzicht in wat dit ...
Rectificatie
In de papieren versie van het maartnummer van NTz 2022 is per abuis een onjuiste versie van het artikel ‘Belemmerende en bevorderen factoren bij implementatie van de methode Multi-Disciplinair Expertise Team voor afbouw van onvrijwillige zorg’ van Grapendaal, Bisschops, de Schipper & Schuengel geplaatst. Dit betreur...
Foooocus!
Een exploratief en kwalitatief onderzoek naar een geïntegreerd aanbod om de arbeidsparticipatie van jongeren met een licht verstandelijke beperking te vergroten
N. Peters-Scheffer
1. Inleiding
Arbeidsparticipatie is belangrijk om de kwaliteit van leven van jongeren en (jong) volwassenen met een licht verstandelijke beperking (LVB) te vergroten (Kocman & Weber, 2018). Middels (betaalde) arbeid of dagbesteding worden zij zich bewust van hun kwaliteiten en vaardigheden en kunnen zij deze verder...
Een analyse van de ervaren problemen in de ondersteuning van mensen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen
W. de Jong, P. Poppes, S.L.G. Jansen & A.A.J. van der Putten
1. Inleiding
In dit onderzoek staan de ervaren problemen van zorgprofessionals die in 24-uurs voorzieningen werken met mensen met een (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperking ((Z)EVMB) centraal. Kinderen en volwassenen met (Z)EVMB worden gekenmerkt door een (zeer) ernstige verstandelijke beperking, w...
Kwaliteit van leven: wie geeft het antwoord?
T. Coppus & J. van Berkel
Inleiding
Dagelijks worden we in de zorg voor mensen met een (ernstig meervoudige) verstandelijke beperking geconfronteerd met de vraag: Is dit ‘nog’ kwaliteit van leven? De praktijk laat ons de onmogelijke dilemma’s zien waarvoor mensen met een verstandelijke beperking en hun families worden gesteld. De maatschapp...
Een methodische kritiek: de noodzaak van een derde 'driver'
Een reflectie op wat ons drijft in methodisch werken
J. de Bruijn
In ‘Machtige Mensbeelden’ thematiseert de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (2021) het belang van mensbeelden in zorg en samenleving. Zij benadrukt daarbij ook het belang ervan voor de professionals in de zorg:
“Een pleidooi voor meer ruimte voor professionals moet daarom ook gepaard gaan met meer aandach...
Canon Gehandicaptenzorg
J. Zomerplaag
Tien jaar geleden is door een aantal mensen de canon voor de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking opgesteld. Deze canon vat de geschiedenis van de sector samen in 25 markante gebeurtenissen. Behalve een beschrijving geeft de canon bij elke gebeurtenis ook relevante links en documenten. Er wordt momentee...
Inhoud NTz 1 - 2022
Inhoudsopgave van de eerste editie van 2022
Redactioneel
J. Zomerplaag
Johannes Antonie Visscher leefde van 1876 tot 1943. Hij zette zich als predikant in voor de armen en nam tal van initiatieven om hun een beter leven te geven, waaronder de ‘Nederlandse Centrale voor practische werkverruiming en hulpverlening’. Deze organisatie richtte zich op mensen die het in de samenleving niet al...
'Wat als ik het niet meer kan?'
Een kwalitatief onderzoek onder naasten van mensen met een beperking en een intensieve zorg en ondersteuningsbehoefte
H. Boeije, F. van Schelven & C. Leemrijse
1. Inleiding
De vraag ‘Wat als ik het niet meer kan?’ speelt vaak gedurende een ruime periode bij naasten en in gezinnen waar een familielid intensieve zorg nodig heeft. Dan kan het gaan om een familielid, bijvoorbeeld een kind, broer, zus of partner die thuis woont, maar ook om familieleden die in een instelling...
Belemmerende en bevorderende factoren bij implementatie van de methode Multi- Disciplinair Expertise Team voor afbouw van onvrijwillige zorg
K. Grapendaal, E. Bisschops, J. de Schipper & C. Schuengel
1. Inleiding
1.1 Achtergrond
De Wet zorg en dwang (2020) (WZD) geldt met ingang van 2020 voor mensen met een verstandelijke beperking en/of psychogeriatrische aandoening die langdurig ondersteuning nodig hebben. Met deze wet verschuift de dialoog en kwaliteitszorg in de zorg van vrijheidsbeperkende maatregelen...
Wakker worden met ondersteuning van technologie
Resultaten van een verkennend onderzoek bij 12 cliënten met EMB/MEVB+
R. Sijbers, M. Gielissen, A. van der Poel & B. Boon
1. Inleiding
Op een locatie van gehandicaptenzorgorganisatie Siza zijn in 2019 ervaringen opgedaan met de inzet van technologische ondersteuning bij het ’s ochtends wakker worden van cliënten met EMB en MEVB+. In dit artikel beschrijven we de aanleiding, de interventie en het verkennende onderzoek en de resultate...
Shine a light on depressive symptoms in adults with intellectual disabilities
Diagnostics and non-pharmacological treatment
P. Hamers
Genomineerde Ds. Visscherprijs 2022
Er zijn veel volwassenen met een verstandelijke beperking (VB) en depressieve klachten. Depressieve klachten zijn lastig te herkennen bij deze groep. De diagnose ‘Depressieve stoornis’ wordt regelmatig niet gesteld terwijl ze wel aanwezig is, en hierdoor wordt diegene er ook...
Turning modularity upside down
Patient-centered Down syndrome care from a service modularity perspective
V. Peters
Genomineerde Ds. Visscherprijs 2022
Voor elke patiënt is gecoördineerde en persoonsgerichte zorg een ‘must’. Wanneer er meerdere professionals en/of organisaties betrokken zijn bij de zorgverlening van een patiënt, dan is onderlinge afstemming en samenwerking van groot belang. In de praktijk blijkt die afstemmin...
Embedding health promotion in support settings for people with intellectual disabilities
An innovative adoption of the settings approach
K. Vlot - van Anrooij
Genomineerde Ds. Visscherprijs 2022
Introductie
Het proefschrift start met een overzicht van de (gezondheids-) karakteristieken van mensen met een verstandelijke beperking (VB) en de omgevingsfactoren die hun leefstijl beïnvloeden. Daarnaast wordt het concept gezondheidsbevordering geïntroduceerd en een model...
Ds. Visscherprijs
J. Zomerplaag
Iedere twee jaar wordt de Ds.Visscherprijs toegekend aan een onderzoeker die een waardevolle dissertatie heeft gepubliceerd op het gebied van (de ondersteuning van en de zorg aan) mensen met een verstandelijke beperking. Dat gebeurt dit jaar weer op 30 maart a.s. In deze editie vindt u de samenvattingen van de proef...
Inhoud NTz 4-2021
Inhoudsopgave van de vierde editie van 2021